Mesnevî Örneğinde Mevlânâ Düşüncesinin Oluşumu ve Sunumunda Kur’ân’ın Yeri

25-28 Mayıs 2006 – Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin düzenlediği Uluslararası Düşünce ve Sanatta Mevlana Sempozyumu

Mesnevî Örneğinde Mevlânâ Düşüncesinin Oluşumu ve Sunumunda Kur’ân’ın Yeri

Yrd. Doç. Dr.İshak ÖZGEL

(ÖZET)

İslam düşüncesi içinde önemli bir yere sahip olan Mevlana, Mesnevi adlı eserinde Kur’an ayetlerine yer vermiş, bir kısım ayetleri doğrudan tefsir etmiş, bazı ayetlerin lafzını ya da manasını aktarmış, muhtelif şekillerde ayetlerden iktibaslar yapmış, Kur’ani kavramlara ve konulara yer vermiştir. Bunların yanında Kur’ an ve Tefsir ilmi etrafında oluşan bir bilgi birikiminin de bu eserde yoğun olarak yer aldığı görülmektedir.

Mesnevi’nin oluşumunda, Mevlana’nın tarihselliği perspektifiyle Kur’ani bir kültürün önemli bir etkisi olduğu, sunumunda ise farklı kaynakların ve birikimin kullanılması sonucu Kur’ an’ dan ayrılan yönleri olsa da Kur’ an’ da kullanılan hikaye ve temsil üslubunun tercih edildiği, tasavvufi hakikatlerin daha kolay anlaşılır bir şekilde aktarıldığı gözlemlenmektedir.

THE PLACE OF THE QURAN IN THE FORMATION AND PRESENTATION OF THE THOUGHT OF MA WLANA JALALADDIN AL-RUMI: THE CASE OF AL-MATHNAWI

(ABSTRACT)

Al-Rumi, who had an important place in the Islamic thought, used the Qur’anic verses, sometimes interpreted some verses and sametimes provided either their texts or their meanings. While he makes quotations from the Quran, he also mentions several Qur’anic subjects and terms. In addition, he often refers to the Qur’anic culture which has evolved around the Qur’anic interpretation (tafsir). It is clear that the Qur’anic culture played a very important role in the formation of al-Mathnawi. Although he sometimes differs from the Qur’ anic method in his usage and treatment of several subjects and sources, he has resort to the Qur’anic method of narration.