Muğlalı Şâhidî İbrahim Dede Tuhfe-i Şâhidî Farsça-Türkçe Manzum Sözlük

Mevlevilik Geleneği ve Vefatının 475. Yılında Muğlalı İbrahim Şâhidî (1470-1550) Özel Sayısı

Muğlalı Şâhidî İbrahim Dede Tuhfe-i Şâhidî Farsça-Türkçe Manzum Sözlük

Melisa Yıldırım

Öz

Kelime ve gramer gibi hususların ezber yoluyla öğretilmesini amaçlayan, hedef kitlesini ise çocukların ve öğrenime yeni başlayanların oluşturduğu manzum sözlükler, Osmanlı Dönemi’nde ders kitabı mahiyetinde okutulmuştur. İki dilli manzum sözlük türünün ilk örneklerini Arapça üzerine çalışan araştırmacıların telif ettiği eserler oluşturmuştur. Anadolu sahasında ise Farsça-Türkçe manzum sözlüğün ilk örneği olan Tuhfe-i Hüsâmî’ye nazire olarak yazılan Muğlalı Şâhidî İbrahim Dedenin Tuhfe-i Şâhidî’si büyük bir şöhret kazanmıştır. Eserin yazma nüshalarının, nazirelerinin ve tercümelerinin çokluğu bu şöhreti sağlam bir temele oturtmuştur. Türkiye’de eser üzerine yapılan ilk çalışma Ahmet Hilmi İmamoğlu’nun “Farsça-Türkçe Manzum Sözlükler ve Şâhidî’nin Sözlüğü (İncemele-Metin)” adlı doktora tezi olmuştur. Eser 2004 ve 2005 yıllarında Muğla Üniversitesi Yayınları arasında yayımlanmıştır. Eser Tuhfe-i Şâhidî üzerine yapılan ilk çalışma olması nedeniyle incelemeye ve tanıtmaya değer görülmüştür. Bu yazıda eser üzerine yapılan çalışmaların sıralanması, Tuhfe-i Şâhidî’nin ve İmamoğlu’nun 2005 yılında basılan eserinin tanıtılmasının ardından metin neşri üzerine tespit edilen eksik ve yanlışlar belirtilmiştir.